Dolaşım Sistemi Ve Organları
Besin ve oksijenin hücreler götürülmesi ve hücrede oluşan atıkların (karbondioksit ve zararlı madde) hücrelerden dışarı atılması dolaşım sistemi ile sağlanır.
İnsanda dolaşım sistemi KAN , KALP , KAN DAMARLARI ve LENF SİSTEMİNDEN oluşur.
KALP: Göğüs boşluğunda koni şeklinde olup bir pompa görevi görür.Kanın vücuda dağılmasını sağlar.
Kalp iki kulakçık ve iki karıncık olmak üzere dört odacıklıdır.
Kulakçıklar üste karıncıklar alt’ta bulunur.Kulakçıklarla karıncıklar arasında kapakçıklar bulunur.
Kalp üç tabakadan oluşur.İçten dışa doğru ;
-Kalbin iç yüzeyi tek sıralı epitel hücrelerinden oluşur.Bu tabakada kan damarı bulunmaz (Endokard)
-Orta tabakada kalp kasları , sinirler,ve kalbi besleyen koroner damarlar bulunur. Kalp kası kulakçıklarda ince , karıncıklarda özellikle sol karıncıkta daha kalındır.(Miyokard)
-En dış tabakada iki katlı kalp zarı vardır.( Perikard)
Kalbin çalışması otonom sinir sisteminin kontrolü altındadır.
Kalp kası kasılıp-gevşeme hareketi yapar.Kalp kasının gevşemesi ile odacıklar kan ile dolar. , kalp kasının kasılmasıyla da odacıklar içindeki kan pompalanır.
Kulakçıklar aynı anda kasılırken sağda bulunan kirli kan temizlenmek üzere akciğere giderken , solda bulunan temiz kan vücuda dağılır.
Gevşemiş olan karıncıklara sağ kulakçıktan ve akciğerden gelen kan dolar.
Kalbin bir kasılıp –gevşeme hareketine bir kalp atışı denir.
İnsanda ATARDAMAR , TOPLARDAMAR ve KILCALDAMAR olmak üzere üç çeşit damar vardır.
ATARDAMAR:Kalpteki kanı uzaklaştırıp götüren damarlardır.Akciğer atardamarı hariç hepsi temiz kan taşır.Üç katlı yapıya sahiptir.En dışta esnek , lifli bağ doku ,ortada düz kas doku , en içte ise yassı epitel doku vardır.Atardamar içinde kan akışı hızlıdır. Kanın geri dönmesini engelleyen kapakçıklar damar içinde bulunur. Vücudumuzdaki en büyük atardamar aort atardamarıdır.
TOPLARDAMAR:Organ ve dokulardaki kanı kalbe getirir.Damar içinde kanın geri dönüşünü engelleyen ve kan akış yönünde açılan kapakçıklar vardır.Akciğer toplardamarı hariç hepsi kirli kan taşır.Kan akışı atardamara göre daha yavaştır.
KILCALDAMAR:Atar ve toplardamar arasında bulunan tek katlı yassı epitelden oluşmuş ince damarlardır. Atar ve toplardamarın giremediği doku ve organların arasına girer. Ve kan ile doku arasında madde alış-verişini sağlar.
İnsanda büyük ve küçük kan dolaşımı olmak üzere iki türlü kan dolaşımı vardır.
KÜÇÜK KAN DOLAŞIMI:Kalpte bulunan kirli kanın akciğere gidip temizlendikten sonra tekrar kalbe dönmesidir. Sağ karıncıkta başlar , sol kulakçıkta biter.
Sağ karıncık Akciğer atardamarı Akciğer Akciğer toplardamarı Sol kulakçık
BÜYÜK KAN DOLAŞIMI : Kalpte bulunan teniz kanın vücuda dağılıp kirlendikten sonra kalbe tekrar dönmesidir. Sol karıncıkta başlar , sağ kulakçıkta biter.
Sol karıncık Aort atardamarı Vücut Alt ve üst ana toplardamar sağ kulakçık
TEMİZ KAN :Oksijen ve besin bakımından zengin olan kandır.
KİRLİ KAN : Oksijen ve besin bakımından fakir olan kandır.
Damarlar içinde akan kan ;plazma ve kan hücreleri olmak üzere iki kısımdan oluşur.
PLAZMA:(Kan sıvısı) % 90’sudur.Geriye kalan kısmında glikoz, vitamin ,mineral ,yağ ,aminoasit,protein ,hormon,üre ,tuzlar ile vücudu mikroplara karşı koruyan antikor ve pıhtılaşmayı sağlayan fibrinojen bulunur.
ALYUVAR (ERİTROSİT):
Kırmız kemik iliğinde , karaciğer ve dalakta üretilir.
Kana kırmızı rengi veren hemoglobin taşır.
Kanda en fazla bulunan çekirdeksiz hücrelerdir (1 mm kanda ortalama 3-5 milyon)
Hücre ve dokulara oksijen taşır.
Alyuvar sayısı ; yaşa , cinsiyete ve ortamdaki oksijen miktarına göre değişir.
AKYUVAR (LÖKOSİT):
Kırmızı kemik iliğinde .lenf düğümlerinde ( dalak ve bademcik) üretilir.
Belirli şekilleri olmayan , çekirdekli , beyaz kan hücreleridir.
Vücudu mikroplara karşı korur.
Mikropları yiyerek (fagositoz) veya mikropları öldürerek (antikorla) vücudu korur.
Vücuda mikrop girmesi durumunda sayıları artar.
KAN PULCUKLARI (TROMBOSİT):
Kırmızı kemik iliğinde kan üreten dev hücrelerin parçalanmasıyla oluşur.
Kanın pıhtılaşmasını sağlar.
TANSİYON:Kanın atardamar çeperine yaptığı itme kuvvetine (basınca) denir.
NABIZ:Kalbin kasılıp gevşemesiyle atardamara yaptığı vurmalar denir.(nabız , kalp atış sayını verir.)
KAN GRUPLARI
Alyuvar , plazmadaki proteinlere göre belirlenir.
Alyuvardaki protein antijen
Plazmadaki protein antikor
Alyuvardaki özel protein Rh
Kan alış verişlerinde ;Her grup kendi grubundan kan alır.Her faktör kendi faktöründen kan alır. Kendi kan grubundan ve kendi faktöründen kan bulunmazsa aşağıdaki çizelgedeki gibi kan alış verişi yapılır.
Alyuvarda Rh özel proteini taşıyanlar Rh , Alyuvarda Rh özel proteini taşımayanlar Rh dir.
Kan uyum tablosu Alıcı Kan Grubu Verebilen kan grupları
AB Rh+ Tüm kan grupları
AB Rh- 0 Rh- A Rh- B Rh- AB Rh-
A Rh+ 0 Rh- 0 Rh+ A Rh- A Rh+
A Rh- 0 Rh- A Rh-
B Rh+ 0 Rh- 0 Rh+ B Rh- B Rh+
B Rh- 0 Rh- B Rh-
0 Rh+ 0 Rh- 0 Rh+
0 Rh- 0 Rh-
LENF SİSTEMİ : Lenf sıvısı , Lenf damarı ve Lenf düğümleri olmak üzere üç kısımdan oluşur.
Lenf sıvısı: Alyuvar taşımayan doku sıvısıdır.Atardamar kılcallarından dokulara çıkan kan sıvısının tamamı toplardamar kılcalı ile geri emilmez. Emilemeyen bı sıvı lenf damarları ile alınarak kan dolaşımına katılır.Lenf sıvısında akyuvar bulunur.
Lenf damarı : Lenf kılcalları ve lenf toplardamarında oluşur. Bir ucu açık diğer ucu kapalıdır.
Lenf düğümü :Dalak , bademcik en büyük lenf düğümleridir. Akyuvar üreterk vücut savunmasında görev yaparlar.
DOLAŞIM SİSTEMİ HASTALIKLARI:Hemofili , Anemi , Lösemi (kan kanseri ) , Hepatit B , Hepatit C , Kuduz , Tifüs , AIDS , Sıtma , Veba , Tetanoz gibi
"Dolaşım Sistemi Organlarının görevi, " bitti...
Fen ve Teknoloji
- Fen ve Teknoloji Ödevi: Gökkuşağı Nasıl Oluşur?
- Antibiyotik, Faydaları ve Zararları: Fen Ödevi
- Fen ve Teknoloji Performans Ödevi: İnsanda Destek ve Hareket Sistemi
- Fen ve Teknoloji Performans Ödevi: Atom ve Atomun Yapısı,
- Fen ve Teknoloji Performans Ödevi: Atom Modelleri ve Atom Hakkında Teoriler
- Fen ve Teknoloji Proje Ödevi: Yenilenebilir Enerji Kaynakları
- Fen ve Teknoloji Performans Ödevi: Hava Kirliliği, Yol Açtığı Sorunlar ve Çözüm Önerileri
- İklim Değişikliği Nedir? Olabilir mi?
- Endoplazmik Retikulum Nedir? Ne işe Yarar?
- 5.Sınıf Fen ve Teknoloji 2.Dönem 3.Yazılı Soruları
- Fen ve Teknoloji Ödevi: Sinir Sistemi ve Organları
- 5.Sınıf Fen ve Teknoloji 2.Dönem 2. Yazılı Soruları
- 7.Sınıf Fen ve Teknoloji 1.Dönem 3.Yazılı Soruları
- Yenilenebilir Enerjinin Önemi
- 5.Sınıf Fen ve Teknoloji 2.Dönem 2. Yazılı Soru ve Cevapları(Yeni)
- 8. Sınıf Fen ve Teknoloji Ödevi: Su Döngüsü
- 5. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Tarama Testi
- 6. Sınıf Fen ve Teknoloji 2. Dönem 3. Yazılı Soru ve Cevapları
- Fen ve Teknoloji 6. Sınıf 2.Dönem 3. Yazılı
- Fen ve Teknoloji 6. Sınıf Test Yazılısı 2. Dönem 3. Yazılı
- 5.Sınıf Fen ve Teknoloji 1.Değerlendirme Sınavı
- Telefonun Mucidi Graham Bell'in Hayatı
- Ses ve Sesin Yayılması
- 5. Sınıf 1. Dönem Fen Yazılısı-1
- 8. Sınıf Fen ve Teknoloji Performans ve Proje Ödevlerinin Konuları
- Modifikasyon, Mutasyon ve Adaptasyon Ödevi
- Fen Ödevi:Newton'un Hayatı ve Bilimsel Çalışmaları
- 6. Sınıf Fen ve Teknoloji 1.Dönem 2.Yazılı (test-yeni)
- 8.Sınıf 1.Dönem 2. Fen ve Teknoloji Yazılısı
- 8. SINIF FEN VE TEKNOLOJİ I. DÖNEM III. YAZILI SINAVI Yeni
- 4. Sınıf Fen ve Teknoloji Canlılar Dünyası Çalışma Kağıdı
- 6. Sınıf Fen ve Teknoloji 1. Dönem 3. Yazılı Soru ve Cevapları
- 6. Sınıf Fen ve Teknoloji 2.Dönem 1.Yazılı Soru ve Cevapları
- Fen Ödevi:Dolaşım Sistemi Ve Organları
- "Bitkiler" Konu Anlatımı
- Gezegenler (Fen ve Teknoloji Performans Ödevi)
- Fen ve Teknoloji Proje Ödev Konuları
- Fen ve Teknoloji Performans Ödevi: Elementler ve Sembolleri
- 6. SINIF 2.DÖNEM 3.FEN VE TEKNOLOJİ YAZILI SORU VE CEVAPLARI
- 8. Sınıf Fen ve Teknoloji 2. Dönem 3. Yazılı Soruları Yeni
- Cam Nasıl İmal Edilir? (Fen ve Teknoloji Performans Ödevi)
- Sıcaklığın Ölçülmesi ve Termometreler (Fen ve Teknoloji Performans Ödevi)
- Geri Dönüşüm Nedir? Nasıl Gerçekleştirilir ve Önemi Nedir?
- Fen Ödevi: Bitkiler ve Bitkilerin Yapısı
- Fen ve Teknoloji Performans Ödevi: Dokuların Görevleri ve Özellikleri
- 7. Sınıf Fen ve Teknoloji Proje Ödev Konuları
- 7. Sınıf Fen 1. Dönem 3. Yazılı Soruları-Test
- 6. Sınıf 1. Dönem Fen ve Teknoloji Test Yazılısı ve Cevapları
- 7.Sınıf Fen ve Teknoloji 2.Dönem 2. Yazılı Soru ve Cevapları
- Ortaokul Fen ve Teknoloji Proje Ödevlerinin Konuları
- Fen ve Teknoloji Performans Ödevi: Teleskop ve İcadı
- 5. Sınıf Fen ve Teknoloji 1. Dönem 3. Yazılı Soruları ve Cevapları
GÖZEL
GÖZEEEEEEEEEEEELLLLLLLL
18.04.2019 - Ziyaretci