E-Okul Bilgi

Dil ve Anlatım 10. Sınıf 1. Dönem 2. Yazılı Soruları ve Cevapları

Sizler için cevaplarıyla birlikte bu yazılıyı yayınlıyoruz...



SORULAR VE CEVAPLARI

1.Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere gerekli bilgileri yazınız.(10 p)

a. Edebiyat,sanat,bilim veya siyaset alanında ün yapmış birinin yaşamının başka biri tarafından yazılmasına …………………………..denir.

b. …………………, günü gününe yazılan ve kişinin yirmi dört saat içinde yaşadıklarını anlatan yazı türü.

c. Bir kişinin kendi yaşamıyla birlikte yaşadığı dönemde gelişen olayları edebi bir dil ve kronolojik bir sırayla kaleme aldığı düz yazı türü ……….dır.

d. Yurt dışında ve yurt içinde gezilip görülen yerler hakkında yazılan yazılara ………………denir.

e. Bir haberi iletmek,bir duygu,düşünceyi uzaktaki bir insana bildirmek amacıyla yazılan yazı türü ……………….tur.

“Ürgüp,bir abideler diyarıdır.Bu coğrafyada rüzgarın ve suyun aşındırmasıyla oluşan yeryüzü şekillerine peribacası denir.Perili bir diyar olduğundan mı bu nitelendirme yapılmış bilmiyorum.Ama Avanos,Göreme ile bu üçgen gerçekten de gizemli.Yer altı şehirlerinde hissettiklerim, “pei” nitelendirilmesinin yerinde bir tespit olduğunu gösteriyor.Yukarı doğru uzanan konik şekilli,üstünde heybetli bir şapkası olan bu taş abidelerinde doğanın sanatkarlığını bize gösterdiğini söyleyebiliriz.”

“2.,3.,4., ve 5.sorular bu metinden hareketle çözülecektir”

2)

Yukarıdaki parçanın türü nedir?Bu türün 5 özelliğini yazınız.(7 p)

3.Bu parçanın anlatımında başvurulan düşünceyi geliştirme yöntemi nedir,yazınız.(3 p)

4.Bu parçanın anlatımında kullanılan anlatım biçimleri(türleri)nelerdir?(4 p)


5.Parçada ünsüz yumuşamasına,ünsüz türemesine,ünsüz benzeşmesine ve ünlü daralmasına uğramış sözcükleri yazınız.(8 p)

6)Anı ile günlük arasındaki farklılıkları yazınız(10 p)

7.Anlatımın ilkeleriyle ilgili aşağıda verilen kavramların açıklamalarını bir cümleyle yazınız.(10 p)

Açıklık:

Yalınlık:

Duruluk:

Akıcılık:

Özlülük:

8.Aşağıdaki eserlerin türlerini karşılarına yazınız.(10 p)

Defter-i Amal :
Çankaya :
Mecalis’ün Nefais :
Babürname :
Geçmişin Kuşları :

9.”O zaman on üç yaşındaydım.Balkan Savaşları yeni başlamıştı.Evin avlusunda babamı gönderen annemin feryatları yükseliyordu.Dışarı çıktım.Babamsız geçecek bir ömrün hazırlığını yapmaya başlayan bir zavallı görünümünde bağırarak sokakta delice koşmaya başladım.”
Bir anıdan alınan bu parçada zarfları ve zarfların çeşitlerini gösteriniz.10 p)

10.Aşağıdaki yazınsal türlerin edebiyatımızdaki ilk örneklerini sanatçılarıyla belirtiniz.(10 p)
a. Mektup
b. Gezi yazısı
c. Biyografi
d. Anı
e. Söylev


11.Aşağıdaki cümlelerdeki anlatım bozukluklarının nedenlerini,cümlelerin altlarına yazınız.10 p)
a. Her gün saatlerce yüzerek zayıflamaya çalışıyordu
………………………………………………………..
b. Bu maçı kazanırsak gruptan mutlaka lider olarak çıkabiliriz
……………………………………………………
c. Ünlü romancımızı beşinci ölüm yıldönümünde saygıyla anıyoruz
……………………………………………………
d. Onu elinde oynatıyordu
…………………………………………………..
e. Bu soruyu bırakın öğretmenler,öğrenciler bile çözemez
……………………………………………………………..

12.Aşağıdaki cümledeki yazım yanlışlarını bulunuz.(8 p)
“İsyanlardan elliyıl önce Türkler Amerikayı keşif etmişler,diye başladı anlatmağa.Amerika’lı dikkatle dinliyordu ve durmadan not alıyordu.”

CEVAPLAR

1.
a. Biyografi
b. Günlük
c. Anı
d. Gezi yazısı
e. mektup

2

gezi yazısıdır. 2puan
1. Gezilip görülen yerlerle ilgilidir…..1puan
2. Belge niteliğindedir………………………..1puan
3. İnsanda yaşama isteği uyandırır….1puan
4. Sadece gezilen yerler anlatılır……..1puan
5. Öğretici yazılardır…………………………..1puan


3.Başvurulan düşünceyi geliştirme yöntemi “tanımlama”dır

4.
Açıklayıcı anlatım……………2puan
Betimleyici anlatım ………….2puan


5.

Ünsüz yumuşması:olduğundan-olduğunu-sanatkarlığı-
gösterdiğini
Ses türemesi:hissettiklerim
Benzeşme:gerçekten-hissettiklerim
Daralma:bilmiyorum

6.

ANI GÜNLÜK
1.sonradan yazılır günü gününe yazılır

2.Yaşamın uzun bir kesitini sunar-- yaşamın kısa bir anını sunar

3.Anlatımı az içtendir anlatımı daha içtendir

4.Belge niteliği daha etkindir belge niteliği daha detaylıdır

5.duyguyu daha az yansıtır duyguyu daha çok yansıtır

7.
Açıklık:Anlatımın anlaşılır olmasıdır.Bir cümleden tek bir anlam çıkar(2puan)

Yalınlık:Anlatımın gerektiği kadar süs(mecaz) içermesidir

Duruluk:Anlatımda gereksiz sözcüğün olmamasıdır.

Akıcılık:Anlatımın pürüzsüz olmasıdır

Özlülük:Bir yazıda az sözcükle çok şey anlatılmasıdır

8.Aşağıdaki eserlerin türlerini karşılarına yazınız.(10 p)

Defter-i Amal :ANI
Çankaya :ANI
Mecalis’ün Nefais :BİYOGRAFİ
Babürname :GEZİ YAZISI
Geçmişin Kuşları :GÜNLÜK

9.
O zaman………………zaman zarfı……….2puan
Yeni…………………….zaman zarfı………..2puan
Dışarı……………….yer-yön zarfı………..2puan
Bağırarak……….durum zarfı……………….2puan
Delice………………durum zarfı………………2puan

10.Aşağıdaki yazınsal türlerin edebiyatımızdaki ilk örneklerini sanatçılarıyla belirtiniz.(10 p)
1. Mektup ……..FUZULİ…ŞİKAYETNAME
2. Gezi yazısı..EVLİYA ÇELEBİ-SEYAHATNAME
3. Biyografi….ALİ ŞİR NEVAİ-MECALİSÜ’N-NEFAİS
4. Anı………ZİYA PAŞA-DEFTER-İ AMAL
5. Söylev …..GÖKTÜRK KİTABELERİ

11.Aşağıdaki cümlelerdeki anlatım bozukluklarının nedenlerini,cümlelerin altlarına yazınız.10 p)
f. Her gün saatlerce yüzerek zayıflamaya çalışıyordu
GEREKSİZ SÖZCÜK KULLANIMI………2 PUAN
g. Bu maçı kazanırsak gruptan mutlaka lider olarak çıkabiliriz
ÇELİŞEN SÖZCÜK KULLANIMI……2PUAN
h. Ünlü romancımızı beşinci ölüm yıldönümünde saygıyla anıyoruz
SÖZCÜĞÜN YANLIŞ YERDE KULLANIMI…2PUAN
i. Onu elinde oynatıyordu
DEYİM YANLIŞLIĞI……………….2PUAN
j. Bu soruyu bırakın öğretmenler,öğrenciler bile çözemez
MANTIK YANLIŞLIĞI(sıralama yanlışlığı) 2PUAN

12)
“İsyanlardan elliyıl önce Türkler Amerikayı keşif etmişler,diye başladı anlatmağa.Amerika’lı dikkatle dinliyordu ve durmadan not alıyordu.”