Tarihin En Eski Kandili Adana'da Bulundu
İnsanlık tarihinde çok önemli bir yer tutan Anadolu, geçmişe ait taşıdığı izlerle de dikkat çekiyor.
Adana'nın Ceyhan ilçesindeki Tatarlı Höyüğü'ndeki kazılarda 2 bin 300 yıl önce aydınlatmada kullanılan kandil bulundu.
Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle, Çukurova Üniversitesi'nce (ÇÜ) yürütülen kazılar hakkında bilgi veren Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Serdar Girginer, Tatarlı Höyüğü'nde 2007'de başlayan ve bu yıl beşincisi yapılan kazıda, 3 bin 500 yıllık Kizzuwatna Uygarlığı'na ait antik kenti gün yüzüne çıkarmaya çalıştıklarını bildirdi.
Girginer, kazı sırasında çok sayıda tarihi kalıntıya ulaştıklarını, bunlar arasına o dönemlerde aydınlatmada kullanılan kandiller de bulduklarını ifade ederek, ''Bu yıl ise kazının ilk günlerinde bulduğumuz kandilin 2 bin 300 yıl öncesine ait olduğunu belirledik'' dedi.
Kandilin içine konan yağın bir fitil yardımı ile yakıldığı aydınlatma aracı olduğunu vurgulayan Girginer, 'Kandil' kelimesinin ise Latince ışımak, parlamak, yanmak anlamını ifade eden ''Candela'' sözcüğünden geldiğini kaydetti.
Girginer, kandillerin erken dönemlerden itibaren günlük yaşam içinde evlerde, caddelerde aydınlatma amacı ile kullanılmakla birlikte, ayrıca, ölümden sonra da yaşama inanılan çok tanrılı dinlerde öbür dünyada aydınlanma ihtiyacını karşılamak için mezarlara ölü hediyesi, dini törenlerde ise adak eşyası olarak da değerlendirildiğini anlattı.
Günümüzde ortaya çıkarılan en eski kandillerin M.Ö. 8000-6000'e ait olduğuna dikkati çeken Girginer, şunları söyledi:
''Bu ilk kandil örnekleri taştan ya da deniz kabuklarından yapılmıştır.
Ancak sonraki dönemlerde kandil yapımında kullanılan yaygın malzeme pişmiş topraktır.
İnsanlığın gelişimi ile birlikte kandil form ve bezemeleri de çeşitlilik göstermiş, pişmiş toprak kandiller çark ya da kalıp yardımı ile çeşitli formlarda biçimlendirilmiştir.
Kandiller genel olarak yakıtın konduğu gövde, fitilin yerleştirildiği burun, ayna (discus), burunun karşısında yer alan kulp gibi bölümlerden oluşmaktadır.''
Öğretim üyesi Serdar Girginer, ''geçmişin aydınlanma aracı kandillerde yapılan incelemede yakıt olarak bitkisel ya da hayvansal yağların kullanıldığının anlaşıldığını'' belirterek, şöyle devam etti:
''Kandillerde çoğunlukla yakıt olarak zeytinyağı kullanıldığını ancak, fakir halkın ya da zeytin üretiminin olmadığı coğrafyalarda zaman zaman zeytinyağı yerine susam yağı, ceviz yağı gibi bitkisel yağların ya da hayvansal yağları kullandıklarını görüyoruz.
Yine antik kaynaklardan zeytinyağı içene tuz karıştırıldığı ve böylece alev renginin sarıya dönüştürülerek daha aydınlık bir ortam oluşturulmaya çalışıldığı anlaşılıyor.''
Girginer, geçmişten günümüze şarkılara, türkülere ilham kaynağı olan kandillerin, M.S. 7. yüzyıldan itibaren mum kullanımının artışı ile bağlantılı olarak azaldığını kaydetti.
Kazı ekibinde yer alan Arkeolog Hayriye Akıl ise kazıya başladıkları 2007 yılından buyana çeşitli yerleşim yerlerinde kandillere rastladıklarını belirterek, bunlardan birisini bu sezon buldukları ve 2 bin 300 yıl öncesine ait olduğu belirlenen pişmiş topraktan yapılmış kandil olduğunu kaydetti.
Akıl, kandilin diğer tarihi kalıntılarda olduğu gibi Adana Arkeoloji Müzesi'ne teslim edileceğini kaydetti.
Tarihi Konular
- ŞEYH EDEBALİ'NİN OSMAN GAZİ'YE NASİHATLERİ
- Osmanlı'yı Sömüren Ermeni: Gülbenkyan
- Tarih Ödevi: Mekke'nin Fethi
- Din Eğitimini Yasaklayan Kanun: Tevhid-i Tedrisat
- Kur'an Harflerini Yasaklayan Kanun
- "Çaka Bey" :İlk Türk Denizcisi
- Sultan 2. Abdülhamit Han'dan Yahudilere Tokat Gibi Cevap
- Sultan İkinci Abdülhamid Han Hazretlerinin Hüzün Dolu Vefatı
- Karamanoğlu Mehmet Bey
- Tarih Dönem Ödevi: Gılgamış Destanı ve Özeti
- Preveze Deniz Zaferi ve Barbaros Hayrettin Paşa
- Ermenilerin "Soykırım Yalanı"nın Kısaca İçyüzü
- 24 Nisan Tarihi Tamamen Yalandır.
- Ulu Hakan Sultan Abdülhamit Han Hz. 'nin Hal (Tahttan İndirilme) Fetvası
- Sultan 2. Abdülhamit Han Hz.nin Ruhaniyetinden İstimdat
- Osmanlı'nın Sahabelere olan Muazzam Hürmeti
- Nizâmülmülk ve Nizamiye Medresesi
- Spor ve Tarihi Seyri, Geçmişten Günümüze Türk Sporu
- Evliya Çelebi "Seyahatname"sini Neden Yazmış?
- Dolmabahçe Sarayı Hakkında Temel Bilgiler
- Kadir Mısıroğlu ve Hayatı: Yakın Tarihin Örtülü Yalanlarını Ortaya Çıkaran Müslüman Tarihçi
- Kocaeli'nin Tarihçesi
- Elektrikle Aydınlanan İlk Şehir: TARSUS
- Pertevniyal Valide Sultan Külliyesi'nin İçler Acısı Hali
- Ecdadımıza Söven "Yalan Tarih" Artık Bıktırdı!
- Fatih Sultan Mehmed’in Annesinin Kabri Nerede?
- İslamiyetten Önce Türklerde Devlet Yapısı ve Yönetim Şekilleri
- Türk Adının Kaynağı ve Türklerin İlk Anayurdu
- Ahmet Cevdet Paşa ve Hayatı
- İstanbul'da 2 Adet Hırka-i Şerif Var
- Esrarengiz Piri Reis Haritasının Sırları Çözülemiyor...
- İstanbul Sadece Osmanlı'nın Değil Suların da Başkentiydi
- Fransa'da Endülüs Tarafından Fethedilecekti
- Tarihin En Eski Kandili Adana'da Bulundu
- İslamiyet Öncesi Dönemde Türklerin Kullandığı Başlıca Kelimelerin Manaları
- Tarihte İlk Eczane Müslümanlarca Kurulmuştu
- Osmanlı'ya İçeridekiler İhanet Ederken, Afrika Müslümanları Bile Yardım Gönderiyordu...
- Mehter'in Gerçek Tarihi
- Kel Aliço; Üst Üste 27 Yıl Kırkpınar Başpehlivanı
- Bilim Tarihi Sahte İsimlerle Dolu...
- Kadeş Antlaşması ve Antlaşmanın Ayrıntıları
- Ayasofya Çok Mahzun...
- Osmanlı'da Toplum
- Tarihten İbretlik Bilgiler...
- Yıldırım Bayezid ve Hayatı
- Sultan 2. Abdülhamit Han Fransa, İngiltere ve Amerika'yı Dize Getirmişti
- Osmanlı Padişah Tuğraları ve Özellikleri
- Alay Beyi Nedir ve Kimlere Denir?
- 10 Sınıf Tarih 2. Dönem 2. Yazılı Soruları-Test
- 12 Sınıf Tarih 2. Dönem 2. Yazılı Soruları-Test
- Selimiye Camii'nin Esrarı
- Diyanetin Türkçe Ezan Utancı
- Çimpe Kalesi'nin Alınması : Osmanlının Rumeli'ye İlk Geçişi
- 9. Sınıf Tarih 2. Dönem 1. Yazılı Soruları- Karma
- Kınık Boyu ve Kınık Boyu Hakkında Bilgiler
- Osmanlı Padişahları ve Kronolojik Sıralaması
- İlk Türk İslam Devleti: Karahanlılar Ve Özellikleri
- Ortaçağ Avrupa Sanatları ve Yapıları
- Fibula Nedir?